|
LAMBERTUS NAAR ARNHEM / OOSTERBEEK
In het bevolkingsregister van Den Ham 1849 - 1859 staat vermeld dat Lambertus Borger naar Arnhem is vertrokken. Het wanneer precies en het waarom is onbekend. Maar een paar feiten op een rij:
- Lambert was 21 jaar toen zijn vader Hermannus in 1856 overleed.
- Hij heeft zijn verplichtingen aan de Nationale Militie voldaan (bron: huwelijksakte 1860). In de tijd van Lambertus namen (na loting, vrijwillige aanmelding of plaatsvervangingt) jonge mannen omstreeks hun twintigste levensjaar dienst in het Korps van Dienstplichtigen (de Nationale Militie). Dit moet voor Lambertus ergens in 1855 - 1856 zijn geweest.
Overigens heeft hij nooit bij de Nationale Militie gediend wegens broederdienst
- Lambertus en Johanna van Well (zijn toekomstige vrouw) uit Velp (gemeente Rheden) moeten elkaar begin 1860 hebben ontmoet.
Dit is af te leiden door de geboorte van hun eerste dochtertje Jennigje in oktober 1860. Overigens
twee maanden na hun huwelijk in augustus 1860 in Oosterbeek (gemeente Renkum).
- Door de huwelijksakte (augustus 1860) is bekend dat ze beiden woonachtig zijn in Oosterbeek.
Hoewel in een document waarin Jennigje Toerse (de moeder van Lambertus) toestemming tot het huwelijk geeft, staat vermeld dat Lambertus een landbouwer is, woonachtig in Mariëndaal bij Arnhem. Hierbij opgemerkt dat het landgoed Mariëndaal op de grens tussen Arnhem en Oosterbeek ligt.
- Door de geboorte-akte van hun eerste dochter Jennigje (oktober 1860) is bekend dat Johanna is bevallen bij haar ouders in Velp.
Tekst uit akte: ... wonende te Oosterbeek, doch zich met gezin bevindende te Velp, gemeente Rheden ...
Het oudst gevonden document van de aanwezigheid van Lambertus in de regio Arnhem-Oosterbeek is dus de huwelijksakte uit 1860.
Waarom regio Arnhem-Oosterbeek?
Na de geboorte-akte van Jennigje (1860) is de volgende officiële bron de geboorte-akte van de tweede dochter Aleida (1862). Zij is niet in Oosterbeek, maar in Arnhem geboren. Door deze akte is bekend dat Lambertus met zijn gezin woonde in Diependal, Arnhem.
Diependal is de naam van een boerderij op het landgoed Mariëndaal (aan de rand van Arnhem, grenzend aan Oosterbeek). De weg door Mariëndaal vanaf ingang Arnhem, richting Oosterbeek, heet de Diependalse weg. Vanaf de Heijenoordseweg ca. 100 meter lopen staat aan de rechterkant op een heuvel de bewuste boerderij waar Lambertus (tijdelijk) met zijn gezin heeft gewoond.
Thans heet het "de Dorpsboerderij", een zorgboerderij die een beschermde werkplek aan mensen met een beperking biedt.
De volgende verblijfplaats van Lambertus en zijn gezin is de Amsterdamscheweg in Arnhem. Dit is bekend door de geboorte-akte van zoon Hermanus (1865), mijn overgroot-opa. De Amsterdamsche weg loopt van de binnenstad Arnhem helemaal naar het buitengebied ten westen van de stad langs het huidige hoofdkantoor NOC*NSF en het sportcomplex Papendal.
Ook hier vinden we Lambertus met zijn gezin weer op de rand met Oosterbeek. Het gezin woont ergens bij het landgoed Lichtenbeek / Vijverberg.
Ik kan me herinneren dat rijdend langs de (paar) boerderijen op de hoogte van de Vijverberg / Lichtenbeek mijn vader wel eens opmerkte dat zijn grootvader daar had gewoond.
Twee jaar later in de geboorte-akte van zoon Willem (1867) staat vermeld dat het gezin woonachtig is op "Mariëndaal". Of dit weer terug is naar de boerderij Diependal of ergens anders is onbekend.
Er schijnt iets te zijn met een huis bij de ingang van het landgoed Mariëndaal aan de Utrechtseweg tussen Arnhem en Oosterbeek.
In juli 1868 bij het overlijden van zijn eerste vrouw Johanna woont Lambert met zijn gezin nog in Arnhem, maar hierna vertrekt het gezin van Lambert naar Oosterbeek. Zo'n negen maanden later komen we hem weer tegen op de huwelijksakte van zijn tweede huwelijk met Johanna van Houten (april 1869). Helaas vermeldde de gemeente Renkum geen adressen op de geboorteaktes.
De eerst volgende bekende plek is te vinden bij zijn zoon Hermanus en vrouw Cornelia Louter. Het is bekend dat deze aan de Schelmseweg in Oosterbeek hebben gewoond, tegenover het landgoed Mariëndaal. Dit is overigens niet bekend van officiële documenten maar uit overlevering... en foto's
 |
 |
Huis aan de Schelmseweg Oosterbeek
De linker foto is het huis ten tijde van Hermanus Borger en Cornelia Louter (de personen op de foto), de rechter foto is het huis anno 2011 (niet meer in familiebezit).
Opvallend is dat de waterpomp nog steeds aanwezig is.
Bij de gegevens van Hermanus Borger en Cornelia Louter staat een foto van de binnenplaats van het huis met een deel van het gezin rond de tafel. |
Het is de kleinzoon van Lambertus, Cornelis Borger die na aanvankelijk ook in Oosterbeek te hebben gewoond, met zijn vrouw Cornelia van 't Geloof (opa en oma) vertrekt naar Arnhem (Heijenoord). |
