Nummering

Vanaf de kinderen van Gerrit Borger worden de nazaten aangeduid met een drie-cijferig getal, bijvoorbeeld: 2.1.3. Lambert Borger.
Hier maak ik gebruik van een eigen nummering die afwijst van de gangbare nummering.
De nummering heeft de volgende samenstelling. Het eerste getal is de nummering van de generatie. Lambert is de tweede generatie.
Het tweede getal is het persoonlijke nummer van de vader (die tevens aangeeft hoeveelste kind de vader was). De vader van Lambert is het eerste kind (voor zover bekend). Het derde getal is het persoonlijke nummer van Lambert en verwijst naar het hoeveelste kind hij was. Lambert is het derde kind.
Hermannes een zoon van Lambert heeft als nummering 3.3.3. Hij is van de derde generatie (3), zijn vader was het derde kind (3) en Hermannus is ook het derde kind (3)

Gerrit Borger (Burger) X Aaltje Lamberts

Burger of Borger

In de tijd van Gerrit wordt de naam Burger en Borger door elkaar gebruikt. Het lijkt er sterk op dat de zoon Lambert de naam Borger definitief is gaan gebruiken. Zijn nazaten gebruiken allemaal consequent de familienaam Borger.
Bij de oudste zoon Hendrik lijkt de naam Burger met één uitzonder consequent gebruikt te worden. Hij gebruikt alleen Borger bij zijn tweede huwelijk (1808), maar bij zijn derde huwelijk (1820) en vierde huwelijk (1823) wordt de familienaam Burger gebruikt. Over de nazaten van Hendrik is nagenoeg niets bekend.
Opvallen is dat in de huwelijksakte (1823) van zoon Hendrik staat vermeld: "Hendrik Burger [...] zoon van Gerrit Borger (of Burger)..."
Van de jongste zoon Dirk weten we nagenoeg helemaal niets.

Er kunnen twee verklaringen zijn voor het gebruik van deze twee familienamen.
De eerste verklaring is erg speculatief. Er zou een Duitse oorsprong kunnen zijn en dat de naam aanvankelijk Börger is geweest (met O umlaut). Wat je uitspreekt als Burger. In deze tijd is er veel verkeer van mensen tussen Salland, Twente en Nordhorn (Duitsland). De naam Börger wordt in de grensstreek veel teruggevonden.
Een minder speculatieve verklaren heeft alles te maken met de naam schrijven op het gehoor. In het dialect dat in en rond Dalfsen werd gesproken spreek je Borger als Burger uit.

Het is natuurlijk de pen (of veer) van de dominee of ambtenaar van de burgelijke stand die de naam neerschrijft op gehoor. Interessant hierbij is dat op de tweede huwelijksakte van zoon Hendrik (1820) waar Lambert als getuigen wordt opgevoerd, vermeld staat dat beiden niet kunnen schrijven. Dus er is geen bewijs van hoe ze hun eigen naam gebruikten.
Wel is een origineel schrift gevonden van de zoon van Lambert (en kleinzoon van Gerrit), Hermannes die met de pen in zijn eigen hand met Borger ondertekend.

Terzijde:
Bij Hermannes speelt een zelfde onduidelijkheid over de spelling van zijn voornaam. Op veel documenten wordt Hermannus of Hermanus vermeld. Hierbij is de meest opmerkelijkste zijn eigen huwelijksakte (1826) waarop de ambtenaar van de burgelijke stand schrijft Hermannus en hijzelf ondertekent met Hermannes.

Herkomst Aaltje

Vermoedelijk is Lamberts een patroniem waaruit opgemaakt kan worden dat éne Lambert de vader is van Aaltje. Dit is ook terug te vinden in de naamgeving van het tweede kind, die gebruikelijk naar de vader van de vrouw werd vernoemd, Lambert. Met deze zelfde redenering is het te veronderstellen dat Hendrik de naam is van de vader van Gerrit, aangezien de eerste zoon Hendrik heet. Vernoemd naar de vader van de man.
Volgens de theoretische voorouders van Gerrit klopt dit echter niet. De naam van zijn vader was Jan. Maar de naam Hendrik komt wel weer terug bij de theoretische moeder van Gerrit, Jannegien Hendriks (dochter van Hendrik).

In de volkstelling Raalte 1748 staat één Lambert vermeld uit Ramele. Deze heet voluit Lambert Coman. Heeft een kind van boven de tien jaar. Om precies te zijn de volgende indeling: man/vrouw/oude luiden 2 / kinderen boven de 10 jaren 1 / Dienstbode 1.
In andere buurtschappen wordt de naam Lambert ook gevonden: Lambert Dudden in buurtschap Pleegst, geen kinderen, Lambert op 't Sand in Buurtschap Linderte, met twee kinderen boven de 10 jaren, Lambert Nijland in Heeten met drie kinderen onder de tien jaren, Lambert in de Poorte zonder kinderen, Lambert op de Kappe met een kind onder de 10 jaren.
(Bron: Historisch Centrum Overijssel (pdf bestand volkstelling Raalte 1748 uitgetypt) en Van Papier naar Digitaal (pdf bestand volkstelling Raalte 1748, origineel gescand).

De moeders van elders

Met uitzondering van mijn eigen vader, geboren in Arnhem en trouwde met een Arnhemse, traden alle voorvaders Borger met een vrouw uit een andere plaats.
Gerrit uit Dalfsen met Aaltje uit Raalte (Ramele), zijn zoon Lambert uit Dalfsen met Maria uit Wijhe (Tongeren), Hermannes uit Dalfsen met Jennigje uit Den Ham (Magele), Lambertus uit Den Ham (Magele) met Johanna uit Velp, Hermanus uit Arnhem met Cornelia uit Driel, Cornelis uit Oosterbeek met Cornelia uit Hooge en Lage Zwaluwe. Alleen mijn eigen vader Huib uit Arnhem trouwt met Martha uit Arnhem.

Doop Hendrik Borger
Uit het doopboek Dalfsen: 2 januari 1763

Doop Lambert (I) Borger
Uit het doopboek Dalfsen: 14 maart 1764

Uit het doopboek Dalfsen: 2 januari 1763

Doop Dirk Borger
Uit het doopboek Dalfsen: 17 juni 1770

De wezen Borger
Gerrit (begraven 29 juni 1779) en Aaltje (begraven 25 september 1781) overlijden als hun kinderen nog jong zijn.
Hendrik is ca. 16 jr. en 18 jr.
Lambert (II) is 12 jr. en 14 jr.
Dirk is 9 jr. en 11 jr.

Wat er met de kinderen is gebeurd, wie ze heeft opgevangen en opgevoed is onbekend.
Van de jongste zoon Dirk is na zijn doop niets meer gevonden. Onderzoek heeft wel duidelijk gemaakt dat hij nog in leven is nadat zijn ouders zijn overleden. Hendrik verdwijnt ook een tijd uit het oog. In Dalfsen komt hij weer voor in 1808 voor zijn tweede huwelijk.